در هفته ای که به نام صرفه جویی در مصرف آب نامگذاری شده است ضروری است تا باردیگر این مهم یادآوری شود که فقط شهروندان مسئولیت خطیر صرفه جویی در مصرف آب را بر عهده ندارند. در هفته اول تیرماه با نام هفته صرفه جویی در مصرف آب باید خطاب به متولیان بخش کشاورزی و فعالان آن و نیز به مدیران مربوطه در وزارت صمت یادآور شد که کشاورزی و صنایع فولاد بزرگترین مصرف کنندگان مایه حیات هستند و ضروری است تا از راه های مختلف و صد البته با گشودن راه برای ورود فناوری های روز به بخش کشاورزی مانع هدر رفت آب در تولید محصولات شد. همچنین صنایع فولاد و دیگر صنایع آب بر باید در یک زمان بندی مشخص به سواحل جنوب یا شمال کشور کوچ داده شوند تا بیش از این بر تنگنای کمبود آب نیافزوده و موجب عوارض سهمگین و سنگینی چون فرونشست ها و خشک شدن آبگیرها ، چشمه ها ، آبشارها و دریاچه ها نشوند.
بنابراین در شرایطی که فقط بین ۵ تا ۷ درصد مصرف اب در دسترس مربوط به مصرف شهروندان می شود ، نباید خطاب ما در این هفته شهروندان باشد بلکه باید وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت مورد خطاب اصلی در این رابطه برای ملزم کردن بخش کشاورزی و صنعت برای صرفه جویی در مصرف آب و به حداقل رساندن میزان آن در تولید باشد.
در این رابطه اخیرا یک کارشناس صنعت آب و کشاورزی همزمان با
هفته اول تیرماه تاکید کرده است که در این هفته بیش از سایر مناسبت ها اهمیت توجه همگان به موضوع آب و صرفه‌جویی ضروری است.
بهزاد پارسا طی یاداشتی با تبیین اهمیت آب و شرایط ویژه آن در کشور خواستار صرفه‌جویی در مصرف مایه حیات شد و نوشت: “هر ساله هفته اول تیر، هم زمان با شروع فصل تابستان، هفته صرفه جویی در مصرف آب نام گذاری می شود. در این هفته، فعالیت های فرهنگی واطلاع رسانی گسترده ای در سراسر کشور به منظور تشویق و ترغیب مشترکان با هدف اصلاح الگو و برای مدیریت مصرف صورت گرفته است. پر واضح است کاهش مصرف آب و نهادینه کردن روش صحیح استفاده از منابع آبی کشورسبب ارتقای شاخص‌های زندگی و کاهش هزینه‌ها می شود و زمینه ای برای گسترش عدالت است.
باتوجه به شرایط منابع آبی کشور تغییر اقلیم مدیریت مصرف می‌تواند کلید طلایی برای گذر از شرایط حال حاضر باشد ضمن اینکه با توجه به تاکیدات بزرگان علم و دین اهمیت آب لازم است تا قدر این مایه حیات شناخته شود چراکه ما وارثان آب برای نسل‌های آینده هستیم.
ارزش و اهمیت آب بر هیچکس پوشیده نیست اما آنطورکه باید از آن صیانت نمی‌شود، دولت طی سال‌های اخیر برنامه‌های متفاوتی را برای حفظ منابع آبی درنظر گرفته اما باید اشاره کرد تا زمانی که یک بسیج همگانی برای حفظ منابع آبی صورت نگیرد نمی‌توان این مایه حیات را جاودانه کرد.
رعایت الگوهای صحیح مصرف آب و حفظ این گوهر بی جایگزین برای آیندگان همت تمام مردم را می طلبد و باید با یک اتحاد بین سازمان‌های مختلف سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌هایی را برای این مهم لحاظ کرد.
در شرایط پیش رو چاره‌ای جز مدیریت مصرف نیست و لازم است که همه مردم به این موضوع حساس باشند و با درک شرایط حاضر نسبت به مدیریت و صرفه‌جویی مصرف آب اقدام کنند، صرفه‌جویی باید یک اصل فرهنگی باشد و همه خود را نسبت به اجرای آن ملزم کنند”.
اما باید تاکیدا یاد آور شد که بارش های قابل توجه اواخر زمستان و اوایل بهار در استان های آذربایجان بخشی از نگرانی ها بابت کمبود آب در دسترس برای تامین نیاز ساکنان شهرها در تابستان امسال را تا حدودی برطرف کرده است. این بارش ها نوید خروج از دوره خشکسالی طولانی مدت را داده و انتظار بدیهی از متولیان بخش آب و آبرسانی نیز این است که از فرصت استفاده کرده و حداکثر تمهیدات برای استفاده از بارش های پربار اخیر به نفع تامین ذخایر اب برای مصرف در کشاورزی ، صنعت و آب شرب شهرها را به عمل آورند.
متاسفانه آنچه مسلم بوده و مورد تائید برخی مدیران در این حوزه نیز می باشد این است که بیش از هشتاد تا نود درصد بارش ها که به صورت روان آب ها جاری می شوند مورد استحصال قرار نگرفته و نهایتا به آب های آزاد روانه شده و یا از دسترس خارج می شوند. این وضعیت ایجاب می کند تا مدیران و کارشناسان این بخش در جذب و بکارگیری فناوری های روز از طریق همکاری با موسسات مربوطه در صدد جلوگیری از هدر رفت روان آب ها اقدام کنند. علاوه براین تامین پیوست های محیط زیستی در اجرای پروژه های آبرسانی و ایجاد سد در مناطق مختلف نیز از ضروریات این بخش است تا ایجاد یک سازه آبی موجب لطمه به جریان محیط زیستی و یا ویرانی در پائین دست ها نگردد. تجربه ویرانی و خشکی دریاچه ارومیه میتواند بهترین الگو برای جلوگیری از ضرر و زیان در سایه اجرای برخی پروژه ها باشد که پیامد های آتی آنها موجب ضرر به طبیعت و نابودی محیط زیست می گردد.
براساس آخرین گزارش موسسه تحقیقات آب، در طلیعه بهار امسال
استان‌های شمالی، غربی و جنوب غربی، پر بارش‌ترین استان‌های کشور بوده اند.
به گزارش صائب تبریز به نقل از مؤسسه تحقیقات آب، فقط در فروردین ماه بارش‌ها در بیشتر مناطق نیمه شمالی، غرب و جنوب غربی کشور پیش‌بینی بوقوع پیوست. در این مناطق کشور، مقادیر تجمعی بارش ۵۰ تا ۷۵ میلی‌متر بوده است.
چندی پیش مهندس ایمانلو مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان با اشاره به تصویب اعتبار ۴۵ میلیارد تومانی هیات دولت برای طرح های آبرسانی آذربایجان شرقی، اظهار کرده است که اگر تامین اعتبارات انجام نگیرد این پروژه ها تکمیل نخواهند شد و تنش آبی استان را نخواهیم توانست مدیریت کنیم.
وی ادامه داد: گره گشای مشکل آب شرب تبریز، خط آبرسانی نهند است که اگر این اعتبار تامین شود خواهیم توانست این طرح را به اتمام برسانیم.
مدیرعامل آب و فاضلاب آذربایجان شرقی همچنین با اشاره به حفر ۳۰ حلقه چاه، افزود: از این تعداد ۲۰ حلقه چاه در محدوده کلانشهر تبریز و۱۰حلقه چاه در مسیر شهرهای حاشیه خط آبرسانی زرینه رود حفر شده ولی برای تجهیز این چاه ها باید اعتبار مصوب تامین شود تا بتوانیم به اتمام برساینم.
وی با اشاره به اینکه بطور معمول از ابتدای خرداد ماه میزان تولید نسبت به میزان مصرف کمتر می شود و حجم مخازن کاهش می یابد، خاطرنشان کرد: اگر کوچکترین خللی در تامین آب ایجاد شود سیستم با مشکل مواجه خواهد شد.
ایمانلو اضافه کرد: در صورت عدم تامین آب پایدار و کاهش سطح مخازن و آغاز پیک مصرف، تامین آب بعد از کاهش سطح مخازن به دلیل مصرف بالای مشترکین امکان پذیر نخواهد بودو باعث افت فشار و قطعی موضعی در شبکه خوهد شد.
وی با بیان اینکه اختلاف ارتفاع شهر تبریز بین پایین ترین نقطه و بالاترین نقطه ۴۰۰ متر است، گفت: چرخاندن آب اگر بیش از ۱۰ درصد باشد سیستم آّبرسانی بهم خواهد خورد.
اما یادآوری این مطلب ضروری است که در زمان حاضر، جمعیت تحت پوشش آب شهری در تبریز یک میلیون و ۶۰۸ هزار و ۵۱۸ نفر و تعداد انشعابات آب شهری ۷۲۲ هزار و ۵۱۴ فقره و تعداد چاه‌های آب ۹۲ فقره است.
نیاز آبی این شهر حدود ۲۰۰ میلیون متر مکعب و ظرفیت تولید ۱۵۲ میلیون متر مکعب است که ۵۵ درصد آن از طریق خط زرینه‌رود، ۱۳ درصد از سد نهند، ۳۱ درصد از چاه‌ها و مابقی نیز از قنوات تامین می‌شود.
در بهمن ماه سال گذشته روزانه ۸۵۰ هزار مترمکعب آب شرب در استان مصرف شد که این میزان در اسفند همان سال به روزانه یک میلیون و ۱۰۰ هزار مترمکعب رسید.
میزان مصرف سالانه آب شرب شهری و روستایی در استان حدود ۳۳۰ میلیون مترمکعب است که ۷۵ درصد تامین آب شرب استان از طریق آب منطقه ای و ۲۵ درصد نیز از طریق چاه های شرکت آب و فاضلاب تامین می شود.
اما آنچه مسلم است تهدید کم آبی فقط متوجه تبریز نیست بلکه سایر نواحی استان نیز با این تهدید جدی و بالقوه مواجه هستند.
 هم اکنون مصرف آب روزانه مردم تبریز معادل ۴۸۰ میلیون بطری آب یک لیتری است.
قرار بود خط دوم زرینه زود به اندازه پنج مترمکعب و به صورت مجزا، به تبریز آب منتقل کند که این خط اجرا نشده و در نقش پدافند غیرعامل، عمل کرد.
مدیرعامل شرکت آ ب و فاضلاب استان می گوید : به منظور تامین آب مورد نیاز ، طرح حفر ۳۰ حلقه چاه را آغاز شده است که از این طریق ۵۰۰ لیتر در ثانیه آب دهی اضافه شود. ۱۰ حلقه حفر شده و ۲۰ حلقه باقی مانده نیز نیازمند حدود ۳۰ میلیارد تومان اعتبار است.
ایمانلو میگوید : طول خط نهند ۲۴ کیلومتر است که ۷ کیلومتر آن پوسیده شده است.برای تعویض آن حدود ۳۸ میلیارد تومان اعتبار لازم بوده که ۱۳ میلیارد تومان آن تامین شده است.
بگفته وی، این شرکت در سال ۹۹ مجبور شد با حفر چاه‌های اضطراری این مشکل را حل کند.
اما همه این مشکلات در شرایطی است که هنوز بهره وری و بروز کردن ابزار کار در این حوزه متاسفانه ناشناخته باقی مانده اند. برای عبور از بحران های کم آبی نیازمند استفاده از فرصت هایی چون نزولات جوی هستیم و این مهم جز با همکاری و جذب همیاری برخی سازمان های بین المللی و استفاده از ابتکارات نخبگان داخلی امکان پذیر نیست.
باید همواره بیاد داشته باشیم که ،  آب، مادهٔ حیات بخش است که زندگی وابسته به آن می باشد و یکی از استراتژیک ‌ترین دارایی‌های هر کشور شناخته می‌شود. نظریه پردازان معتقدند که جنگ های آینده بشر، بر سر آب خواهد بود. طلیعه این جنگ ها نیز در برخی نقاط از کره خاکی زده شده است. پس باید توجه داشت که آب اهمیت به ‌سزایی در امنیت، سیاست و اقتصاد دارد و نقش اساسی در زندگی جوامع ایفا می کند.
از این روست که کارشناسان این بخش بشدت با جانمایی های جدید برای صنایع آب بر در داخل محدوده هایی که به آب های آزاد راهی ندارند مخالفت می کنند. صنایعی چون فولاد و برخی صنایع هم ردیف آن باید در سواحل جانمایی شوند و کشاورزی نیز تا سطح قابل توجهی به کشاورزی مدرن با بهره گیری از آبیاری مدرن و صنعتی رویکرد داشته باشد.
نهایتا باید مصرانه تاکید کرد که مسئله خشکسالی و کمبود آب، سالیان درازی است که نه تنها گریبانگیر کشور ما، بلکه تبدیل به معضلی جهانی شده است. با اینکه بیش از دو سوم کره زمین را آب فرا گرفته است، ولی فقط ۳ درصد این آب ها قابل استفاده برای شرب است، از طرفی هزینه تولید و انتقال آب شیرین هم بسیار گزاف است. پس می طلبد که همیشه در مصرف آب صرفه جویی کنیم.
همه کارشناسان بر این واقعیت اذعان دارند که اگر کشاورزان، صنایع و شهروندان مصرف آب خود را ۱۰ تا ۲۰ درصد کاهش دهند می توان بدون مشکل خاصی پیک مصرف و فصول تابستان را حتی در اقلیم های خشک و نیمه خشک نظیر وضعیت ایران سپری کرد.
همچنین با مدیریت علمی در دستگاههای اجرایی و با رعایت اصول بهره وری حتی برای فرداها هم می توان آب کافی نگه داشت. بنابراین حفظ حرمت آب برای عبور از بحران ها عزم همگانی می خواهد.