یکی از تلخ ترین حوادث در سطح کشور بروز حوادثی در محیط های کار و تولید است که متاسفانه تعداد آنها نیز بصورت سالانه روبه افزایش است. این حوادث اغلب به دلیل عدم آشنایی فعالان عرصه کار و تولید به رعایت امور ایمنی و نیز نبود زیرساخت های ضروری برای ارائه آموزش های رعایت ایمنی به کارگران و حتی کارفرمایان ، وقوع این حوادث نیز اجتناب ناپذیر بنظر می رسد. بنظر می رسد اگر در سطح عمومی و حتی از دوران آموزش ابتدایی رعایت احتیاط و ایمنی در انجام کارها به آحاد جامعه آموزش داده شده و تذکرات بجا داده شود ، میتوان بخش مهمی از حوادث تلخ در محیط های کاری را کاهش داد.
همچنین مهار یا کاهش قابل توجه حوادث کار که گاها جانگداز و باعث از دست رفتن نان آور یک خانوار در در ایران میشود ، نیازمند ارتقای مهارت های حین کار برای کارکنان از یک سو و نیز ایمن سازی محیط های کارگاهی از جانب دیگر است. به عبارتی یکی از وظایف سنگین متولیان نظارت بر امور کار و اشتغال در کشور باید ملزم کردن کارفرمایان به ارتقای ایمنی در کارگاه ها و نیز برگزاری دوره های آموزشی فشرده برای کارگران است. در این رابطه بارها در خبرهای حوادث آمده است که در اثر بی احتیاطی یا عدم رعایت موازین ایمنی حادثه ای تلخ در یک کارگاه صنعتی یا ساختمانی روی داده است. عموما نیز در این حوادث نیروی کار قربانی می شود و همواره نیز سعی بر این است تا کم کاری سایر بخش ها دیده نشود و تقصیر ها متوجه قربانیان این حوادث باشد.
این در حالی است که ، مطابق ماده ۹۱ قانون کار کارفرمایان موظفند برای تامین حفاظت و سلامت کارگران در محیط های کار، وسایل و امکانات لازم ایمنی را تهیه کرده و در اختیار آنان قرار دهند؛ کارگران نیز ملزم به استفاده و نگهداری مناسب از تجهیزات محافظتی و بهداشت فردی و رعایت دستورالعملهای مربوطه در محیط کاری خود هستند.
اما در عرصه آماری ، وزارت کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده است که آمار حوادث کار در ایران کمتر از میانگین جهانی است و از حدود ۱۰ هزار مورد حوادث ناشی از کار بطور سالانه، ۸۰۰ مورد منجر به فوت میشود.
این در حالی است که طبق گزارش سازمان پزشکی قانونی، در سال ۱۴۰۲، بیش از ۲ هزار نفر بر اثر حوادث ناشی از کار جان خود را از دست دادهاند. این یعنی میزان مرگومیر کارگران ۱۰ درصد رشد داشته است.
براساس همین گزارش و بنقل از رئیس گروه بررسی صحنه جرم سازمان پزشکی قانونی کشور ، آمار مصدومان حوادث محیطهای کار در سال ۱۴۰۲ نسب به سال گذشته افزایش داشته است به طوری که بیش از ۲۷ هزار نفر در حین کار مصدوم شدهاند.
در این رابطه همچنین اعلام شده است که اولین کارگاه آموزش ایمنی کار برای کارگران ساختمانی در کشور اخیرا راه اندازی شده است.
در این رابطه نیز، رئیس مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار گفته است: آئین افتتاح آموزش ایمنی کار برای کارگران ساختمانی در کشور در قالب قرارگاه آماک برگزار شده است.
حبیبالله جلیلی، رئیس مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار با بیان اینکه آئین افتتاح آموزش ایمنی کار برای کارگران ساختمانی در کشور در قالب قرارگاه آماک برگزار شد، گفت: با توجه به شکلگیری قرارگاه آماک با رویکرد آموزش ایمنی کار برای اقشار و کارگران آسیبپذیر کل کشور در بهمن ماه سال گذشته، در مرحله اول برنامه عملیاتی قرارگاه، بیش از ۲۲ هزار نفر-ساعت آموزش ایمنی کار برای زنان سرپرست خانوار برنامهریزی و اجرا شد.
وی با بیان اینکه ۳۸ درصد از حوادث ناشی از کار مربوط به بخش ساختمان است، گفت: در مرحله دوم، آموزش ایمنی کار به کارگران ساختمانی در سطح کشور به عنوان یکی از اقشار آسیب پذیر جامعه در دستور کار قرار گرفت.
جلیلی عنوان کرد: در همین راستا، تفاهمنامهای بین مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار، مؤسسه کار و تأمین اجتماعی و کانون انجمنهای صنفی کارگران ساختمانی به منظور آموزش حدود ۱۰ هزار نفر کارگر ساختمانی در سراسر کشور، منعقد شده است.
رئیس مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار اظهار کرد: به همین منظور، آئین آغاز دورههای آموزش ایمنی کار برای کارگران ساختمانی در قالب قرارگاه آماک روز یکشنبه سوم تیرماه ۱۴۰۳ با حضور رئیس مؤسسه کار و تأمین اجتماعی و رئیس کانون انجمنهای صنفی کارگران ساختمانی برگزار گردید.
جلیلی افزود: این دورهها در سراسر کشور با همکاری اداره آموزش مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار، مؤسسه کار و تأمین اجتماعی و کانون انجمن صنفی کارگران ساختمانی برگزار شده و امید است با شرکت حداکثری کارگران ساختمانی شاهد کاهش حوادث در کارگاههای ساختمانی سراسر کشور باشیم.
اما باید یادآور شد که طبق گزارشهای سازمان های بین المللی ، سالانه حدود ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در جهان در اثر حوادث ناشی از کار فوت میکنند و طبق آمارهای رسمی در ایران سالانه از حدود ۱۰ هزار مورد حوادث ناشی از کار ۸۰۰ مورد به فوت منجر میشود.
حادثه ناشی از کار به حادثهای گفته میشود که حین انجام وظیفه شغلی یا مرتبط با آن در داخل یا خارج از محل فعالیت رخ داده و جراحت، بیماری، صدمه یا فوت از جمله پیامدهای آن به شمار میرود.
بر همین اساس موضوع صیانت از نیروی انسانی باید یکی از دغدغههای مهم وزارت کار باشد و تاکید دارد که کاهش حوادث شغلی و صیانت از نیروهای انسانی باید از رویکردهای مهم بازرسان کار باشد.
چندی پیش، معاون وزیر کار با اشاره به وجود یک میلیون کارگاه فعال زیر ۱۰ نفر نیروی کار در کشور گفته بود: طبق قانون کار، کارگاهها پیش از راهاندازی باید چارچوب ایمنی را داشته و آموزشهای لازم را به نیروهای خود داده باشند. در واقع آموزش نکته کلیدی پیشگیری از حوادث کار است. از دیگر اقدامات تحت پوشش آموزش زنان سرپرست خانوار بود که در این راستا ۱۰ هزار نفر از فعالان مشاغل خانگی آموزش داده شدند، در حالی که پیش از این دولت فقط واحدهای بزرگ تولیدی زیر چتر آموزش قرار میگرفتند که این موضوع در حال گسترش در بین کارگاههای خرد و کوچک است.
بنابر اعلام معاونت روابط کار وزارت کار ۳۸ درصد حوادث ناشی از کار در صنعت ساختمان و ۳۶ درصد در صنایع دیده میشود و در برخی صنایع مثل معدن خطرپذیری بالاتر است ولی به لحاظ رعایت نکات ایمنی در آنجا تنها ۲ درصد از حوادث ناشی از کار وجود دارد که نشان میدهد هرجا استانداردها و ایمنی حین کار رعایت شده صیانت از نیروی کار نیز حفظ شده است.
نهایتا باید تاکید کرد که مسئولیت پیشگیری از حوادث کار و جلوگیری از رشد آماری آن در سراسر کشور به یک مثلث با طرف های مسئولیت برابر و گاها سنگین برمی گردد. بنابراین یشگیری از حوادث در کار از سه طریق امکان پذیر است که در مرحله نخست پیشگیری از طریق دولت با نظارت محکم برای اجرای قوانین و مقررات مربوط به ایمنی کارگاه ها در مرحله بعد و ضلع دوم این مثلث است که مربوط به پیشگیری از طریق کارفرماست تا با ایمن کردن محیط کار و برگزاری دوره های مستمر و فشرده آموزشی مانع بروز حوادث ناگوار گردد. ضلع سوم مثلث نیز مربوط به خود کارگر می شود که پیشگیری از طریق کارگر نام گرفته و باید خود کارگر یا کارمند با اعمال ذکاوت و هوشیاری مانع بروز حوادث تلخ شده و ضمن حفاظت از جان خود مانع تحمیل خسارات مالی به کارگاه شود.
- نویسنده : امین محمودزاده
- منبع خبر : صائب تبریز
Monday, 1 July , 2024