براساس اطلاعات موجود ، خط ۱۳۵ کیلومتری انتقال آب رودخانه مرزی ارس به تبریز و شهرها و روستاهای واقع در مسیر، با گذشت بیش از هشت سال از شروع آن فقط ۳۵ کیلومتر پیشرفت فیزیکی دارد و تکمیل آن نیازمند تزریق اعتبارات مالی مورد نیاز است تا در اجرای آن تسریع شود.
مسئولان و کارشناسان، انتقال آب ارس به تبریز را تنها راهکار باقی مانده برای تأمین آب بیش از ۲۰ سال پیش رو در آذربایجان شرقی میدانند.
این مشکل در شرایطی خطرناکتر میشود که هنوز بافت اجتماعی کشورمان به لحاظ فرهنگی برای مصرف آب و جلوگیری از هدررفت آن به قدر کافی آماده نیست.
متاسفانه در سال های اخیر، طنین مسئله خطرناک بحران کم آبی اینک دیگر به روستاها و شهرستانهای کشورمان نیز رسیده است، حتی در آذربایجانشرقی که زمانی استانی پرآب و بدون مشکل در این زمینه محسوب می شد، سال گذشته چندین روستا در آن با کمبود آب در فصل تابستان روبهرو بوده است؛ به گونهای که ادامه سال آبی نیز چشمانداز چندان مناسبی ندارد و پیشبینی میشود روزهای سختی ازنظر تأمین آب و شرایط دمایی در انتظار باشد.
کاهش منابع آبی آذربایجان شرقی زنگ خطری است که با افت سفرههای زیرزمینی به عنوان ذخایر راهبردی و فرو نشست دشتهای استان خود را نشان میدهد. همچنین شهر تبریز تابستان گذشته با چالش بزرگ کمبود آب مواجه بود و کاهش بارندگیها و کاهش شدید ذخایر ابی سدهای استان مسئولان و مردم استان را با مشکلات در این بخش مواجه کرد.
در این رابطه و برای عبور از این مشکل از حدود دو دهه پیش مساله انتقال آب رودخانه ارس به کلان شهر حدود دو میلیونی تبریز مطرح بوده است.
در این رابطه برخی کارشناسان این حوزه راه چاره قطعی معضل بی آبی یا کم آبی را برای برون رفت از این مشکل انتقال آب ارس به تبریز و شهرهای واقع در مسیر عنوان کرده اند تا به صورت دائمی مشکل کمبود آب در تبریز و شهرهای اطراف برطرف شود.
کاهش بارندگیها در سالهای اخیر، افزایش دما، کاهش منابع آبی و افزایش جمعیت کلانشهر تبریز و آذربایجان شرقی و کاهش آب دریاچه ارومیه موجب شده تا مسئولان و کارشناسان، انتقال آب ارس به تبریز را تنها راهکار باقی مانده برای تأمین آب بیش از ۲۰ ساله استان آذربایجان شرقی بدانند که دریاچه ارومیه نیز از آن بینصیب نخواهد ماند، این امر اهمیت چند وجهی طرح انتقال آب ارس را آشکار می سازد.
پروژه انتقال آب ارس به تبریز و شهر ها و روستاهای مختلف موجود در مسیر، یک خط ۱۳۵ کیلومتری را شامل می شود با گذشت بیش از هشت سال از شروع آن هنوز ۳۵ کیلومتر پیشرفت فیزیکی دارد و تکمیل آن با تزریق اعتبارات مالی مورد نیاز تسریع می شود.
بگزارش صائب تبریز بنقل از روابط عمومی استانداری آذربایجان شرقی ، اخیرا استاندار آذربایجان شرقی، مالک رحمتی هم در جلسه مدیریت بحران آب استان، با تاکید به لزوم اجرای هرچه سریعتر این پروژه، اظهار کرد: طرح انتقال آب ارس به تبریز باید با تامین منابع مورد نیاز در حداقل زمان ممکن اجرا و در کنار آن انتقال آب به شهرهایی که در مسیر انتقال قرار گرفتهاند نیز انجام شود.
وی با تاکید بر حساسیت بالای معضل کم آبی و تاکید بر این که حساسیت در مورد مساله آب نباید کمرنگ شود، گفت: ۸۵ درصد از منابع آبی استان در بخش کشاورزی مصرف می شود از این رو جهاد کشاروزی باید برای مدیریت این منابع و ترویج مصرف بهینه در این حوزه برنامه ریزی کند.
رحمتی ادامه داد: بهرهوری در مصرف آب باید در اولویت قرار گیرد و این گونه نباشد که تنها به جلسات و بخشنامهها اکتفا کنیم بلکه باید برای تامین آب پایدار استان تلاش شود و در این راستا داشتن یک افق ۱۰ ساله امری ضروری است.
استاندار آذربایجان شرقی با بیان اینکه استان از نظر منابع آبی مشکلی ندارد، ادامه داد: بر اساس آمارهای موجود، میزان بهرهبرداری از آبهای زیرزمینی بالاست و آن چه که میتواند در این حوزه به ما کمک کند، طرح های راهبردی آبخوانداری و آبخیزداری است که علاوه بر افزایش سطح آب سفرههای زیرزمینی و کمک به بخش کشاورزی، حجم آب تخصیص یافته از سدها را نیز کاهش دهد.
رحمتی بر تغییر الگوی مصرف آب و مدیریت آن در بخش کشاورزی تاکید کرد و گفت: در سیستمهای قدیمی میزان هدررفت آب بالاست و اگر در برنامه کلان کشاورزی، برنامههای مشخص کوتاهمدت و بلندمدت و همچنین نظارت بر مصرف وجود نداشته باشد، منابع آبی با این میزان از هدررفت پاسخگوی نیاز نخواهد بود.
وی با تاکید بر اینکه مساله آب، حیاتیترین مساله استان است، گفت: فرمانداران باید در کنار پروژهها و بودجههای دولتی، از ظرفیت خیران در شهرستانها استفاده کنند و از همین امروز به فکر تابستان امسال و حتی سال ۱۴۰۴ باشند.
وی تاکید کرد: در مورد پروژههای ملی نیز، مدیران کل استان باید با حضور در وزارتخانهها و دستگاههای ملی، تخصیص منابع و اعتبارات موردنیاز برای پیشرفت و اتمام این پروژهها را پیگیری کنند.
خط ۱۳۵ کیلومتری انتقال آب رودخانه مرزی ارس به تبریز و شهرها و روستاهای واقع در مسیر، با گذشت بیش از هشت سال از شروع آن هنوز ۳۵ کیلومتر پیشرفت فیزیکی دارد و تکمیل آن با تزریق اعتبارات مالی مورد نیاز تسریع می شود.
اما باید یادآور شد که انتقال منابع آبی از حوضه های مختلف به مناطق ویژه نیازمند تهیه پیوست های زیست محیطی برای حفاظت از منابع و ذخایر طبیعی در این مناطق است. در این خصوص متاسفانه به دلیل نبود پیوست های زیست محیطی در برخی پروژه ها در انتقال منابع آبی یا ایجاد سدها برای تامین آب در دسترس لطماتی به حوضه های گوناگون گزارش شده است. از جمله برخی کارشناسان آب و خاک خشک شدن دریاچه ارومیه را ایجاد سد های پرتعداد در پیرامون آن ذکر کرده اند. بنابراین باید تاکید شود که در پروژه بسیار مهم انتقال آب ارس به تبریز نیازمند ایجاد تمهیدات و پیوست های زیست محیطی و رعایت مفاد این پیوست ها و مطالعات مربوطه هستیم.
اما تردیدی نیست که استفاده از منابع آبی موجود در ارس یک راه اصولی برای عبور از مشکلات کم آبی و بی آبی در شهرهای مسیر لوله گذاری و کلان شهر تبریز می باشد. امید است با بهره برداری از این پروزه مهم در آینده گام هایی عملی برای تامین حق آبه دریاچه ارومیه و نیز ایجاد پروژه هایی برای تامین آب صنایع پر آب بر موجود در استان از محل پس آب های تصفیه شده خانگی به اجرا گذاشته شود.
- نویسنده : امین محمودزاده
- منبع خبر : صائب تبریز
Thursday, 2 May , 2024