کمک به کارآفرینان و بخش تولید در عرصه صنایع دستی و بارور کردن زمینه تولید و صادرات محصولات آنان یک انتظار اولیه از متولیان بخش های مربوطه در وزارتین صمت و جهاد کشاورزی است. این انتظار بحق و بدیهی از این رو به نفع خیل بزرگ فعالان بخش های صنایع دستی و هنرمندان و فعالان این بخش است که اغلب این صنایع نظیر فرش دستی و صنایع دستی فلزی و زینتی ریشه در تاریخ و فرهنگ چند هزار ساله مناطق مختلف کشور دارد. بخش تولید فرش دستی و زیربخش های آن شامل تولید ریس و ریسمان ، رنگرزی ، رفوگری ، تجارت و دهها رشته مربوط به آن جمعیتی افزون بر یک میلیون نفر را در آذربایجان شرقی در این مشاغل مشغول کرده بود. اگرچه در زمان حاضر از شاغلین این بخش تا سطح قابل توجهی کاسته شده است، ولی هنوز فرشبافی ، جاجیم و کلیم بافی به عنوان یک شغل قابل اتکا در مناطق شهری و روستایی این استان و استان های همجوار مطرح بوده و محل کسب و درآمد تعداد قابل توجهی از خانوارها محسوب می شود.
اما متاسفانه در طول کمتر از یک دهه اخیر به دلیل کم توجهی و بی مهری برخی متولیان به این بخش صادرات فرش دستی بشدت کاهش یافته و از سطح سه میلیارد دلار صادرات سالانه در دهه شصت به کمتر از یکصد تا یکصد و پنجاه میلیون دلار در سال های اخیر تنزل کرده است. این کاهش بی سابقه و تعیین کننده موجب حکمفرمایی رکود ، ورشکستگی بر بازار و کاهش قابل توجه تعداد قالیبافان نیز شده است. در اثر گرانی مواد اولیه و مشکلات انباشته بخش تولید و عرضه فرش دستباف در داخل و صادرات ، استادکاران بنام و ماهر نیز بتدریج مجبور به کناره گیری از این حرفه و یا برگزیدن مهاجرت اجباری به کشورهای همجوار برای ارتزاق می شوند.
با کمال تاسف قول های داده شده در دو سال اخیر نیز برای تجدید نظر در مقررات پیمان سپاری ارزی برای تجار صادرکننده فرش ، تغییر قابل توجهی در این چارچوب صورت نگرفته است. به همین دلیل نیز کارگاه های تولید فرش عموما یا راکد بوده و یا تعطیلی را بر فعالیت برگزیده اند چراکه با مواد اولیه گران ، دستمزدهای بالا و دهها مورد هزینه های دیگر کالای تولیدی نیز بدلیل گرانی و نبود بازار روی دست آنان مانده و خریداری نخواهد داشت.
در بخش بیمه قالیبافان نیز هنوز خاطره تلخ فرشبافان این استان از تعلق گرفتن بیمه آنان به سایر صنوف در سال ها پیش را دارند و به همین دلیل نیز از تشکل های خود برای مطالبه حقوق خود در این عرصه ناامید گشته و در مواردی بیمه اختیاری را برگزیده و با هزینه های گزاف ماهانه خود و خانواده خود را بیمه کرده اند. به عبارتی متاسفانه شعارهای داده شده در خصوص بیمه قالیبافان نیز بر رنج و مشکلات فعالان افزوده و دردی از معضلات این حرفه پردردسر را درمان نکرده است.
اما اخیر یک فعال تعاونی از فراهم شدن بستر معرفی و بازاریابی فرش دستباف در سطح بازارهای داخلی و خارجی سخن گفته است.
یک فعال تعاونی تامین مواد اولیه تولید فرش دستباف و بهره مندی قالیبافان از بیمه اجتماعی را از مهم ترین چالش‌ها و مطالبات قالیبافان برشمرد و با تاکید بر معرفی و بازاریابی فرش دستباف در نمایشگاه‌های خارجی، فراهم شدن بستر حضور و مشارکت تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف در نمایشگاه‌ها را خواستار شد.
عبدالله بهرامی در گفت‌وگویی تولید فرش دستباف را مکمل بخش کشاورزی و دامپروری دانست و گفت: فرش دستباف به عنوان یک تولید ملی دارای ارزش‌افزوده از مزیت نسبی و بومی سازی برخوردار است و بر همین اساس در تقویت صنعت دامداری و کشاورزی نیز موثر است.
وی افزود: در حال حاضر بیمه اجتماعی یکی از مهم ترین و ابتدایی‌ترین خواسته‌ها و مطالبات قالیبافان به شمار می رود که در امنیت شغلی و اجتماعی آنها نقش بسزایی دارد.
مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های فرش دستباف در ادامه یکی از چالش های صنعت فرش دستباف را افزایش قیمت مواد اولیه و مشکل تامین آن عنوان کرد و گفت: افزایش قیمت مواد اولیه تولید فرش به ویژه پشم و ابریشم روی قیمت تمام شده فرش تاثیرگذار است و این افزایش قیمت بعضاً ۳۰۰ تا ۴۰۰ درصد هم می رسد به همین دلیل بخش اعظمی از فروشندگان فرش دستباف  شغل خود را تغییر داده اند.
به گفته بهرامی بافندگان عمده مواد اولیه را به دلار خریداری می کنند اما محصول تولیدی فرش را به ریال می فروشند که این مسأله باعث شده قیمت تمام شده تولید بالا برود و قدرت رقابت پذیری در بازارهای هدف به شدت کاهش یابد.
مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های فرش دستباف یکی دیگر از مشکلات صنعت فرش دستباف را ضعف بازاریابی و عدم برنامه‌ریزی برای صادرات فرش ذکر کرد و گفت: در حال حاضر حضور در نمایشگاه‌های خارجی در معرفی فرش ایران به بازارهای هدف موثر است زیرا با حضور تجار خارجی در نمایشگاه‌های فرش و شناسایی بازارهای هدف،امکان بازاریابی و معرفی تولیدات فرش دستباف و بستر رونق صادرات فرش به وجود می آید.
وی تاکید کرد: کمترین انتظار این است که متولیان امر فرصت حضور و زمینه افزایش مشارکت در نمایشگاه‌ها را برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف فراهم کنند.
این فعال تشکل های فرش دستی در شرایطی این خواسته را مطرح می کند که در گذشته نیز بارها و بارها این خواسته مطرح بوده ولی متاسفانه به دلایل معلوم در مرحله اجرا قادر به پاسخگویی نیازهای این بخش نبوده است.
به هر صورت در این مرحله اگر تشکل های جمعی صنایع دستی و فرش دستی به نیت کمک به صنعت فرشبافی اصیل کشور وارد میدان و کارزار شده و مایل به کمک باشند، ابتدا باید از متولیان اصلی واردات مواد اولیه و ملزومات مورد نیاز صنایع مختلف دستی بخواهند که تسهیلات ارزی با نرخ های یارانه ای در اختیار هنرمندان و بافندان فرش قرار دهند تا قادر به تامین مواد اولیه خود با قیمت های متعادل باشند. از طرف دیگر نمایندگی های ایران در سایر کشورها نیز باید موظف باشند تا یک رایزن اقتصادی یا بازرگانی داشته و نسبت به معرفی و بازاریابی فرش دستی مناطق مختلف ایران فعالیت کنند.
در بخش صادرات نیز این تشکل ها مسئولیت مستقیم تماس مستمر و خستگی ناپذیر با بانک مرکزی و وزارت اقتصاد دارند تا نسبت به بازتاب مشکل صادرات با آنان گفت وگو و رایزنی کنند تا بلکه مشکل این بخش و خیل بزرگ فعالان آن از نظر ارتزاق برطرف گردد.
نهایتا فعالان بخش های مختلف صنایع دستی بویژه فرش دستی انتظار دارند با رسیدگی به مطالبات برحق خود از طرف وزارتین صمت ، کشاورزی و اقتصاد زمینه تصاحب دوباره بازارهای از دست رفته فرش دستی در اروپای غربی و آمریکای شمالی باردیگر محقق گردد. این اقدام موجب می شود تا رقبای فرش دستی ایران که اکنون میدان دار تجارت فرش شده و جایگاه سنتی و تاریخی ایران در این بازارها را تصاحب کرده اند ، متوجه حضور مجدد تجار ایران در این بازارها باشند.